Veilig met de fiets van en naar het werk

We gaan steeds vaker met de (elektrische) fiets naar het werk. Fietsers zijn echter zwakke weggebruikers. Daarom is het als bedrijf ook van belang om in te zetten op de veiligheid van de fietsers wanneer je je bedrijfsmobiliteitsbeleid uitwerkt.

Mobiliteits- en fietsbeleid

Heel wat bedrijven nemen maatregelen om fietsen aan te moedigen. Hierbij denken we dan vooral aan fietsvergoedingen en faciliteiten zoals beveiligde fietsenstallingen en douches/kleedruimtes. Opleiding en informatie komen veel minder aan bod. Bij het uitwerken van een mobiliteits- en fietsbeleid is het echter belangrijk om op basis van een degelijke analyse gepaste maatregelen te nemen en op die manier ongevallen met fietsers in het woon-werkverkeer te voorkomen.

Analyse

Wanneer je als bedrijf preventiemaatregelen wilt uitwerken, is een analyse eerst aan de orde. Een dergelijke analyse kan focussen op volgende aspecten:

• fietsers: aantal, profiel (leeftijd, geslacht), wanneer (dagen van de week, tijdstippen, seizoensgebonden), type fiets, afstand, traject;
• ongevallen: aantal, materiële schade, ernst, lichamelijke schade, plaats van het ongeval, andere betrokkenen, omstandigheden;
• infrastructuur: op het terrein, in de omgeving, op de routes die de (meeste) fietsers gebruiken.

Naast die analyse kun je de fietsers bevragen om knelpunten te detecteren en oplossingen voor te stellen.

Toegang en terrein

Wil je zorgen voor een fietsvriendelijke en -veilige toegang tot het bedrijf? Hou dan rekening met volgende zaken:

• creëer een veilige ingang vanop de straat (wat is de beste plaats voor fietsers om het terrein op/uit te rijden; rekening houdend met zichtbaarheid t.o.v. andere weggebruikers, aanwezigheid van fietspaden, verkeerslichten, e.d.);
• scheid verkeersstromen;
• voorzie fietsstroken of fietspaden op het bedrijfsterrein (rekening houdend met de ‘meest logische’ weg om te vermijden dat fietsers alternatieve routes kiezen).

Voorzieningen voor fietsers en fietsen

• voldoende fietsenstalling met laadpunten voor het opladen van de elektrische batterij van e-bikes;
• douches en kleedkamers waar fietsende medewerkers kunnen douchen en zich omkleden.

Waarop letten bij het inrichten van fietsenstallingen?

• uitgerust met rekken waar verschillende types van fietsen makkelijk in (vast)gezet kunnen worden;
• voldoende plaats (rekening houdend met een toename van fietsers);
• voldoende laadpunten voor elektrische fietsen in functie van het aantal e-bikes;
• afgesloten, bijv. enkel toegankelijk op basis van een goed bereikbare badgelezer;
• gescheiden van fietsenrekken voor bezoekers;
• toezicht voorzien en regelmatig controle uitvoeren op ‘achtergebleven’ fietsen.

Een veilig traject

• Neem maatregelen zodat fietsende medewerkers onveilige verkeerssituaties en problemen met de verkeersinfrastructuur makkelijk kunnen melden.
• Neem contact op met de lokale overheden, eventueel in samenspraak met naburige bedrijven, om knelpunten aan te kaarten en te zoeken naar oplossingen.
• Breng trajecten die de fietsers gebruiken in kaart en zoek naar het meest veilige traject.
• Moedig fietsers aan om voor het veiligste traject te kiezen, ook al is dit niet de kortste weg, bied bijv. bereikbaarheidsfiches en (online)kaarten met fietsroutes aan.
• Kenmerken van een veilige route zijn:
• afgescheiden fietspaden;
• zo weinig mogelijk kruispunten;
• als er kruispunten zijn, veilige oversteekplaatsen, verkeerslichten;
• duidelijke signalisatie;
• een wegdek in goede staat;
• goede verlichting.

Een veilige fiets

Om de fietsen van medewerkers in goede staat te houden, kun je als bedrijf maatregelen nemen, zoals het aanbieden van fietscontroles, fietsleasing, mogelijkheden voorzien om fietsherstellingen uit te voeren (bijv. materiaal voorzien, met een fietsherstelatelier samenwerken).

Benieuwd naar de wettelijke verplichte fietsuitrusting voor een gewone fiets? Lees dan hier verder.

Bijkomende handige uitrusting:

• een fietshelm;
• een fietspomp;
• goed opgepompte banden: hoe harder de banden, hoe minder inspanning dit vereist en hoe minder kans op een lekke band;
• goed gesmeerde ketting.

Opleiding

Sommige fietsers hebben weinig ervaring wanneer ze besluiten om naar het werk te fietsen en hebben nood aan opleiding, maar ook voor de meer ervaren fietsers is dit een meerwaarde. Mogelijke onderwerpen van een cursus veilig fietsen zijn:

• verkeersvaardigheid (praktijklessen);
• verkeersregels;
• fietsuitrusting;
• fietsonderhoud;
• specifieke cursussen voor elektrische fietsen en speed pedelecs.

Regelmatig informeren en tips geven, zorgt ervoor dat er blijvend aandacht is voor fietsveiligheid.

Waar kun je als fietser zelf op letten?

Is je fiets in orde?

• controleer of de remmen werken;
• controleer of alle reflectoren proper en zichtbaar zijn;
• controleer of je verlichting voor- en achteraan goed werkt;
• controleer of je banden goed zijn opgepompt.

Is jouw uitrusting in orde?

• Draag een fietshelm.
  Een fietshelm vermindert de kans op letsels drastisch. Kies een goed ontworpen helm (met CE-markering). Span de riempjes goed aan zodat de helm niet kan verschuiven op je hoofd. De helm moet zo gedragen worden dat hij je voorhoofd grotendeels bedekt en tot net boven je wenkbrauwen komt.
  Na een val of een hevige klap moet je je helm vervangen, ook al is er geen zichtbare schade. Het schokabsorptievermogen kan aangetast zijn.
• Draag een fluohesje en kies voor kledingstukken (helmen, jassen, fietsbroeken, handschoenen, …) die voorzien zijn van reflecterende strips.

Aandacht bij het verkeer?

• gebruik geen gsm tijdens het fietsen (dit is ook voor fietsers verboden);
• draag geen oortjes om muziek te luisteren;
• hou steeds beide handen aan het stuur.

Veilig op de weg?

• Hou steeds voldoende afstand van auto’s en vrachtwagens.
• Wees extra waakzaam voor de dode hoek van vrachtwagens. Als je geen oogcontact kunt maken met de chauffeur, dan kan die jou waarschijnlijk ook niet zien. Vlak voor, naast of achter een vrachtwagen staan of rijden is uiterst gevaarlijk. Als fietser is het steeds veiliger om een vrachtwagen die naar rechts wil afslaan voorrang te geven.
• Geef duidelijk aan welk manoeuvre je wilt uitvoeren (bijv. afdraaien) en kijk vooraf steeds over de schouder voor mogelijk aankomend verkeer.
• Respecteer de verkeersregels!

 

Bron: Baloise